ინვესტირება შესანიშნავი გზაა ფინანსური მომავლის უზრუნველსაყოფად, მაგრამ არასწორი მიდგომით ის რისკის შემცველი და სტრესული პროცესი შეიძლება გახდეს. განსაკუთრებით დამწყები ინვესტორები ხშირად უშვებენ შეცდომებს, რაც აფერხებს მათ წინსვლას და ზოგჯერ მნიშვნელოვან ფინანსურ ზარალსაც კი აყენებს. ამ სტატიაში განვიხილავთ ზოგიერთ ყველაზე გავრცელებულ შეცდომას, რომელსაც დამწყები ინვესტორები უშვებენ და გირჩევთ, თუ როგორ აიცილოთ ისინი თავიდან.
შეცდომა 1. ემოციებზე დაფუძნებული გადაწყვეტილებები
ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული შეცდომა, რომელსაც დამწყები ინვესტორები უშვებენ, არის ემოციებით სავაჭროდ წასვლა. როდესაც ბაზარი ხან მატულობს, ხან კი ეცემა, ბევრი ადამიანი პანიკაში ვარდება და არარაციონალურ გადაწყვეტილებებს იღებს. მაგალითად, როცა აქციები ეცემა, ზოგიერთი ინვესტორი შიშის გამო ყიდის მათ, რითაც საბოლოო ჯამში ზარალდება. მეორეს მხრივ, ბაზრის აღმასვლისას ზოგიერთი ადამიანი ზედმეტად ენთუზიაზმდება და ძალიან ბევრს ყიდულობს გადაჭარბებულ ფასად.
ამის თავიდან ასაცილებლად, უმჯობესია ობიექტურად შეაფასოთ ბაზრის მდგომარეობა და გრძელვადიან ინვესტიციებზე იყოთ ორიენტირებული. ნუ მიაქცევთ ყურადღებას ყოველდღიურ რყევებს და გქონდეთ დისციპლინირებული მიდგომა. თუ გეშინიათ ბაზრის კორექტირებების, განიხილეთ თანდათანობითი ინვესტირების სტრატეგიების გამოყენება, როგორიცაა დოლარის ღირებულების მიხედვით ინვესტირება (DCA).
შეცდომა 2. არასაკმარისი დივერსიფიკაცია
კიდევ ერთი ტიპური შეცდომა, რომელსაც დამწყები ინვესტორები უშვებენ, არის იმაზე ნაკლები დივერსიფიკაცია, ვიდრე საჭიროა. ზოგიერთი ადამიანი მთელ თავის ფულს აბანდებს ერთ აქციაში ან სექტორში, რაც ძალიან სარისკოა. თუ ეს კონკრეტული ინვესტიცია ცუდად წავა, ისინი დაკარგავენ დიდ ნაწილს თავიანთი პორტფელისა.
საპირისპიროდ, გონივრულია თქვენი ინვესტიციების განაწილება სხვადასხვა კომპანიაში, დარგსა და აქტივების კლასებში. ამ გზით, ერთი ინვესტიციის წარუმატებლობა ვერ მოახდენს მნიშვნელოვან გავლენას თქვენს მთლიან პორტფელზე. ასევე, განიხილეთ ETF-ებისა და ინდექსების ფონდების ჩართვა თქვენს პორტფელში, ვინაიდან ისინი უკვე მოიცავენ დიდ რაოდენობით აქციებს ერთი ფასიანი ქაღალდის სახით.
შეცდომა 3. ზედმეტად აქტიური ვაჭრობა
ბევრი ახალბედა ინვესტორი ცდება, როდესაც ცდილობს ბაზრის დაჯაბნას ხშირი ყიდვა-გაყიდვების გზით. ისინი ფიქრობენ, რომ მუდმივი ვაჭრობით შეძლებენ სწრაფი მოგების ნახვას. თუმცა, სინამდვილეში ასეთი მიდგომა იშვიათად მუშაობს. ზედმეტად აქტიური ვაჭრობა იწვევს გარიგების მაღალ ხარჯებს, რაც “ჭამს” თქვენს მოგებას. ეს ასევე ხშირად იწვევს ცუდ ტაიმინგს, როდესაც ინვესტორები ძალიან გვიან ყიდულობენ ან ძალიან ადრე ყიდიან.
ამის ნაცვლად, უმჯობესია მიიღოთ უფრო პასიური, გრძელვადიანი მიდგომა. იყავით მომთმენი და ენდეთ საკუთარ საინვესტიციო გეგმას. კვლევები აჩვენებს, რომ საბაზრო ინდექსების შესაბამისად ინვესტირება ხშირად იძლევა მაღალ უკუგებას გრძელვადიან პერიოდში. ამიტომ ჩაერთეთ ინდექსირებულ ფონდებში და შეინარჩუნეთ ისინი მიუხედავად ბაზრის რყევებისა.
შეცდომა 4. არასაკმარისი კვლევა
ზოგიერთი ახალბედა ინვესტორი ბრმად მიჰყვება “ცხელ რჩევებს” სოციალური მედიიდან ან მეგობრებისგან ყოველგვარი ფაქტების გადამოწმების გარეშე. ეს შეიძლება იყოს სახიფათო, რადგან ეს რჩევები შეიძლება არ იყოს საიმედო ან შესაფერისი კონკრეტული ინდივიდუალური გარემოებებისთვის. სხვები შეიძლება წააწყდნენ მოტყუებას ან სქემებს პირამიდას მსგავს რეკლამებში.
თავი აარიდეთ ამ მახეს საკუთარი დამოუკიდებელი კვლევის ჩატარებით ყველა პოტენციურ ინვესტიციაზე. დაეყრდენით ავტორიტეტულ წყაროებს, როგორიცაა ფინანსური გამოცემები, საინფორმაციო ანგარიშგებები და კომპანიების წლიური ანგარიშგებები. შეამოწმეთ საინვესტიციო მრჩეველები და კონსულტანტები, რომ დარწმუნდეთ მათ სანდოობაში. გახსოვდეთ, რომ თუ რაიმე ძალიან კარგია იმისთვის, რომ მართალი იყოს (როგორც წესი, ასეც არის ხოლმე).
შეცდომა 5. რისკის მიმართ არასწორი დამოკიდებულება
ზოგიერთი დამწყები ინვესტორი ან ძალიან ფრთხილობს და უარს ამბობს მოგების რეალურ შესაძლებლობებზე, ან პირიქით – ზედმეტად თამამობს და არ ითვალისწინებს პოტენციურ დანაკარგებს. ძალიან კონსერვატიულმა ინვესტორებმა შეიძლება ზედმეტად ბევრი თანხა დააბანდონ დაბალრისკიან, დაბალშემოსავლიან ვარიანტებში, რაც ვერ დააკმაყოფილებს მათ გრძელვადიან მიზნებს. მეორეს მხრივ, ზედმეტად თამამი ინვესტორები კი დიდ რისკებს იღებენ იმ იმედით, რომ სწრაფ მოგებას ნახავენ, რაც საბოლოოდ დიდი ზარალით შეიძლება დასრულდეს.
გამოსავალი არის რისკის პირადი ტოლერანტობის დადგენა და შესაბამისი საინვესტიციო სტრატეგიის შექმნა. ფრთხილმა ინვესტორებმა მაინც უნდა გადადგან სარისკო ნაბიჯები ინფლაციის დასაძლევად და მათი კაპიტალის გასაზრდელად. თამამებმა კი უნდა გაითვალისწინონ დივერსიფიკაციის და რისკების მართვის ტექნიკების მნიშვნელობაც. თუ გაგიჭირდებათ საკუთარი რისკის ტოლერანტობის განსაზღვრა, მიმართეთ ფინანსურ მრჩეველს დახმარებისთვის.
დასკვნა
ინვესტირებისას შეცდომების დაშვება გარდაუვალია, განსაკუთრებით კი დამწყებთათვის. თუმცა, ამ ხშირი შეცდომების ცოდნა დაგეხმარებათ მათი თავიდან აცილებაში. ემოციებით ნუ იხელმძღვანელებთ, ნუ დაუშვებთ არასაკმარის დივერსიფიკაციას, მოერიდეთ ზედმეტ ვაჭრობას, ჩაატარეთ საფუძვლიანი კვლევები და სწორად შეაფასეთ საკუთარი რისკის ამტანობა. ამ პრინციპების დაცვით, შეძლებთ თავიდან აიცილოთ ბევრი ხაფანგი და გახდეთ უფრო წარმატებული ინვესტორი. გახსოვდეთ, ინვესტირებისთვის საჭიროა დრო, დისციპლინა და მუდმივი სწავლა.
